Grafomotoryka – co to jest i jak ją ćwiczyć?
Nauka pisania w rzeczywistości rozpoczyna się daleko przed poznaniem pierwszych liter. Żadne dziecko nie jest w stanie natychmiast wziąć poprawnie długopisu do ręki i wykazać się dużą precyzją swoich ruchów. Wpływ na to ma ogromna liczba ćwiczeń, które podejmuje już w wieku przedszkolnym i które wcale nie wymagają od niego trzymania kredek w ręku. Dowiedz się, czym jest grafomotoryka, co na nią wpływa i jak pomóc dziecku w zdobyciu umiejętności pisania i rysowania.
Grafomotoryka – co to jest?
Na umiejętność pisania i rysowania wpływa grafomotoryka. Jest to zespół pewnych zdolności, które umożliwiają dziecku poprawne trzymanie długopisu w ręce i precyzyjnie odwzorowywanie znaków na kartce papieru. Wymaga to od dziecka doskonałych umiejętności motorycznych zarówno dużych, jak i małych. Ponadto maluch musi wykazać się świetną koordynacją wzrokowo-ruchową, którą ćwiczy tak naprawdę od maleńkości. Na jakość pisma i wykonywanych przez dziecko rysunków bardzo duży wpływ ma sprawność rączek dziecka.
W obrębie tej umiejętności można dostrzec pewne zaburzenia związane z napięciami mięśniowymi, integracji sensorycznej czy nawet zakłócenie funkcji wzrokowych. U dzieci przedszkolnych czasami obserwuje się, np. zbyt mocne przyciskanie kredki do kartki, przedziurawianie pisakiem papieru czy niechęć do rysowania. Objawy te nie muszą wskazywać od razu na zaburzenia, jednak warto zwrócić na nie uwagę i dostatecznie wcześnie zareagować, aby ćwiczyć z dzieckiem umiejętności wspierające pisanie i rysowanie.
Ćwiczenia wspierające motorykę dużą
Na grafomotorykę wpływa rozwój całego ciała dziecka. Dużą rolę odgrywa także motoryka duża, czyli ogólna sprawność dziecka. Ważne jest, aby zachęcać dziecko do wszelkiej aktywności fizycznej. Nie zakazu mu biegać, skakać czy wspinać się na różne przedmioty. Kiedy tylko pogoda na to pozwala, zachęć dziecko do jazdy na hulajnodze, gry w piłkę czy zabawę na placu zabaw.
Ćwiczenia wspierające motorykę małą
Motoryka mała związana jest bezpośrednio z operowaniem dłonią i umiejętnością wykonywania precyzyjnych ruchów nadgarstkiem czy palcami. Co dają ćwiczenia grafomotoryczne wspierające motorykę małą? Przede wszystkim umiejętność trzymania w dłoni długopisu i powolne, dokładne ruchy po kartce. Jak możesz wspierać motorykę małą u dzieci?
Nie musisz od razu dawać maluchowi kredek do rączki. Już kilkumiesięcznemu dziecku można podać kulki z papieru, pozwolić drzeć papier na małe części. Wszelkiego rodzaju zabawy w przelewanie wody z miseczek także zapewnią dziecku mnóstwo zabawy, ale przede wszystkim zwiększą jego motorykę małą.
Zachęć dziecko także do zabaw masami plastycznymi. Wszelkie ściskanie, kształtowanie, rolowanie plasteliny czy ciastoliny wzmacnia mięśnie nadgarstka. Ponadto uczy dziecko koncentracji i precyzji ruchów. Podobne efekty daje zabawa piaskiem kinetycznym.
Bardzo dobrym ćwiczeniem jest także nawlekanie koralików czy suchego makaronu na nitkę. Ta zabawa również ćwiczy koncentrację, precyzję ruchów i koordynację oko-ręka.
U nieco starszych dzieci bardzo dobrze sprawdzają się zabawy klockami czy puzzlami. Wszelkiego rodzaju dopasowywanie małych elementów do siebie powoduje, że dziecko lepiej operuje swoimi dłońmi i wykazuje większą precyzję ruchów. Chłopcy bardzo często interesują się śrubokrętami czy nakrętkami. Wszelkiego tego typu konstrukcje bardzo dobrze wpływają na ich umiejętności manualne.
Zabawy przed nauką pisania
W wieku przedszkolnym dzieci mogą zacząć już brać do rączki kredki, ołówki, mazaki. Każde dziecko rozwija się indywidualnie, dlatego w młodszych grupach można dostrzec dość duże różnice w jakości wykonywanych prac plastycznych. Jedno dziecko wykazuje się już dużą precyzją, jego rysunki są pełne szczegółów, a kredki rzadko kiedy wykraczają poza ustalone linie. Inne dzieci dają ponieść się fantazji i szybko pokrywają rysunki kolorowymi plamami, nie zważając na wyrysowane linie. Ta sytuacja jest całkiem normalna. Warto jednak dawać dziecku do zabawy jak najczęściej wszelkiego rodzaju malowanki, wyklejanki czy wydzieranki, aby z czasem jakość jego prac plastycznych była lepsza.
W naszym sklepie z zabawkami znajdziesz różnego rodzaju kolorowanki i naklejki o różnym poziomie trudności. Dla najmłodszych dzieci polecane są duże rysunki z grubymi kreskami. Starszym można już podsunąć kolorowanki z większą ilością mniejszych szczegółów. Znajdziesz także książeczki z łamigłówkami. Szczególnie labirynty polegające na odnalezieniu paluszkiem właściwej drogi są polecane jako ćwiczenia grafomotoryczne. Jednak nawet odbijanie umazanych farbą rączek na papierze daje świetne efekty. W tym wypadku każda praca plastyczna jest doskonałym powodem do ćwiczenia umiejętności niezbędnych przy pisaniu i rysowaniu.
Umiejętność pisania jest bardzo ważna w życiu każdego człowieka. Jej nauka rozpoczyna się już w wieku przedszkolnym. W jej szlifowaniu pomogą ćwiczenia grafomotoryczne, które łączą zabawę z rozwojem motoryki dużej i małej.
